Συνέντευξη
στο DiEM25 TV
Ο Νόαμ Τσόμσκι, ο γνωστός 91χρονος Αμερικανός γλωσσολόγος και πολιτικός αναλυτής, μίλησε στον Σρέτσκο Χόρβατ στο DiEM25 TV από την Αριζόνα των ΗΠΑ, όπου βρίσκεται σε αυτό-απομόνωση λόγω της πανδημίας.
Ο Τσόμσκι επισήμανε ότι η υγειονομική κρίση του κορονοϊού είναι πολύ σοβαρή και θα έχει σοβαρές επιπτώσεις αλλά θα είναι παροδική, ενώ υπάρχουν δύο πιο σοβαρές υπαρξιακές απειλές που έχει να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα, ο πυρηνικός πόλεμος και η υπερθέρμανση του πλανήτη.
Στην ανάλυσή του επισημαίνει πώς όλες οι απειλές αυτές επιδεινώνονται από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές και μετά το τέλος αυτής της κρίσης η επιλογή θα είναι είτε πιο αυταρχικά, βίαια κράτη είτε ριζική ανασυγκρότηση της κοινωνίας με πιο ανθρώπινες συνθήκες.
Για τον Τσόμσκι είναι σοκαριστικό αυτή την κρίσιμη στιγμή να ηγείται ο Ντόναλντ Τραμπ, τον οποίο χαρακτηρίζει ως κοινωνιοπαθή καραγκιόζη. «Η πανδημία του κορονοϊού είναι αρκετά σοβαρή, αλλά αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι υπάρχουν δύο τεράστιες απειλές που αντιμετωπίζουμε, οι οποίες είναι πολύ χειρότερες από οτιδήποτε έχει συμβεί στην ανθρώπινη ιστορία: Η μία είναι ο αυξανόμενος κίνδυνος ενός πυρηνικού πολέμου και η άλλη είναι φυσικά η αυξανόμενη απειλή της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Ο κορονοϊός είναι κάτι άσχημο και μπορεί να έχει τρομακτικές συνέπειες, αλλά θα υπάρξει ανάκαμψη. Ενώ οι άλλες δύο απειλές αν δεν αντιμετωπιστούν θα είναι το τέλος μας».
Η εξουσία των ΗΠΑ είναι τόσο μεγάλη, που είναι η μοναδική χώρα που όταν επιβάλλει κυρώσεις σε άλλα κράτη όπως το Ιράν και η Κούβα, όλοι οι υπόλοιποι την ακολουθούν μαζί με την Ευρώπη που παίζει τον ρόλο του υποτακτικού, υποστηρίζει ο Τσόμσκι. Οι χώρες αυτές υποφέρουν από τις αμερικανικές κυρώσεις αλλά παρόλα αυτά «ένα από τα πιο ειρωνικά στοιχεία της σημερινής κρίσης του κορονοϊού είναι ότι η Κούβα βοηθάει την Ευρώπη. Η Γερμανία δεν μπορεί να βοηθήσει την Ελλάδα, αλλά η Κούβα μπορεί να βοηθήσει τις ευρωπαϊκές χώρες».
Προσθέτοντας και τους θανάτους στη Μεσόγειο χιλιάδων μεταναστών και προσφύγων, ο Τσόμσκι θεωρεί ότι η πολιτισμική κρίση της Δύσης είναι συγκλονιστική.
Η σημερινή ρητορική που παραπέμπει σε φρασεολογία πολέμου έχει κάποια σημασία, σύμφωνα με τον Τσόμσκι. Για να αντιμετωπίσουμε αυτή την κρίση χρειάζεται κάτι όπως μια πολεμική κινητοποίηση. Παράδειγμα φέρνει τις ΗΠΑ και την άμεση οικονομική κινητοποίηση για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η οποία οδήγησε τη χώρα σε μεγαλύτερο χρέος και τετραπλασιάστηκε η παραγωγή και η ανάπτυξη. Αυτή τη νοοτροπία χρειαζόμαστε και τώρα για να ξεπεράσουμε αυτή τη βραχυπρόθεσμη κρίση και η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί από τις πλούσιες χώρες. «Σε έναν πολιτισμένο κόσμο, οι πλούσιες χώρες θα βοηθούσαν μετά τις χώρες που έχουν ανάγκη, αντί να τις στραγγαλίζουν». «Η κρίση του κορονοϊού μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να σκεφτούν ‘τι είδους κόσμο θέλουμε;’».
Όταν ξεπεράσουμε αυτή την κρίση, οι επιλογές που θα έχουμε θα είναι είτε άκρως αυταρχικά και βίαια κράτη ή η ριζική ανασυγκρότηση με πιο ανθρώπινες συνθήκες.
Ο Τσόμσκι πιστεύει
ότι η προέλευση αυτής της κρίσης ήταν η παταγώδης αποτυχία των
αγορών και των νεοφιλελεύθερων πολιτικών που εντείνουν τα
κοινωνικοοικονομικά προβλήματα.
«Ήταν γνωστό εδώ και πολύ καιρό ότι οι πανδημίες είναι κάτι πιθανό να συμβούν και έγινε κατανοητό με την πανδημία του κορονοϊού SARS. Θα μπορούσαν να έχουν εργαστεί πάνω σε εμβόλιο για αυτόν, στην ανάπτυξη προστασίας από πανδημίες του κορονοϊού, και με μικρές τροποποιήσεις να έχουμε σήμερα διαθέσιμο εμβόλιο». Για τις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες (Big Pharma), ιδιωτικές τυραννίες που είναι αδύνατο για τις κυβερνήσεις να παρέμβουν σε αυτές, η ανάπτυξη εμβολίων δεν είναι τόσο επικερδής όσο οι κρέμες σώματος. Η απειλή της πολιομυελίτιδας τερματίστηκε με το εμβόλιο του Σαλκ, από κυβερνητικό θεσμό, χωρίς ευρεσιτεχνία, και έγινε διαθέσιμο σε όλους. «Αυτό θα μπορούσε να γίνει και τώρα, αλλά η νεοφιλελεύθερη πανούκλα το έχει εμποδίσει».
«Ήταν γνωστό εδώ και πολύ καιρό ότι οι πανδημίες είναι κάτι πιθανό να συμβούν και έγινε κατανοητό με την πανδημία του κορονοϊού SARS. Θα μπορούσαν να έχουν εργαστεί πάνω σε εμβόλιο για αυτόν, στην ανάπτυξη προστασίας από πανδημίες του κορονοϊού, και με μικρές τροποποιήσεις να έχουμε σήμερα διαθέσιμο εμβόλιο». Για τις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες (Big Pharma), ιδιωτικές τυραννίες που είναι αδύνατο για τις κυβερνήσεις να παρέμβουν σε αυτές, η ανάπτυξη εμβολίων δεν είναι τόσο επικερδής όσο οι κρέμες σώματος. Η απειλή της πολιομυελίτιδας τερματίστηκε με το εμβόλιο του Σαλκ, από κυβερνητικό θεσμό, χωρίς ευρεσιτεχνία, και έγινε διαθέσιμο σε όλους. «Αυτό θα μπορούσε να γίνει και τώρα, αλλά η νεοφιλελεύθερη πανούκλα το έχει εμποδίσει».
Οι πληροφορίες υπήρχαν, αλλά δεν δώσαμε σημασία.
«Τον Οκτώβριο του 2019 έγινε μια προσομοίωση μεγάλης κλίμακας στις ΗΠΑ, με το σενάριο μιας πιθανής παγκόσμιας επιδημίας, αλλά για αυτό δεν έκαναν τίποτα. Δεν δώσαμε προσοχή στις πληροφορίες, καθώς στις 31 Δεκεμβρίου η Κίνα ενημέρωσε τον ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) για την πνευμονία και μία εβδομάδα αργότερα αναγνώρισαν κινέζοι επιστήμονες τον ιό δίνοντας όλες τις πληροφορίες στον κόσμο. Μερικές χώρες οργανώθηκαν, όπως η Κίνα, η Νότια Κορέα, η Ταϊβάν και φαίνεται να το έχουν περιορίσει τουλάχιστον στην πρώτη έξαρση. Η Ευρώπη επίσης έκανε βήματα. Η Γερμανία, η οποία κινήθηκε εγκαίρως, έχει το νοσοκομειακό σύστημα ώστε να το αντιμετωπίσει αν και ενήργησε με εξαιρετικά εγωιστικό τρόπο χωρίς να βοηθά άλλους. Άλλες χώρες το αγνόησαν με τις χειρότερες να είναι το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες».
Όταν ξεπεράσουμε αυτή την κρίση, οι επιλογές που θα έχουμε θα είναι είτε άκρως αυταρχικά και βίαια κράτη ή η ριζική ανασυγκρότηση με πιο ανθρώπινες συνθήκες, που οι ανθρώπινες ανάγκες θα έρχονται πρώτες αντί του ιδιωτικού κέρδους. «Υπάρχει η δυνατότητα να οργανωθούν οι άνθρωποι, να εμπλακούν, όπως κάνουν πολλοί, και να φέρουν έναν πολύ καλύτερο κόσμο, ο οποίος θα αντιμετωπίσει επίσης τα τεράστια προβλήματα που βρίσκονται ακριβώς μπροστά μας, τα προβλήματα του πυρηνικού πολέμου, ο οποίος είναι πιο κοντά από ποτέ και τα προβλήματα της περιβαλλοντικής καταστροφής από τα οποία δεν θα υπάρχει ανάκαμψη αν φτάσουμε σε αυτό το στάδιο, που δεν απέχει πολύ, εκτός αν ενεργήσουμε αποφασιστικά».
«Επομένως, είναι μια κρίσιμη στιγμή της ανθρώπινης ιστορίας, όχι μόνο λόγω του κορονοϊού, αλλά μπορεί να αποκτήσουμε επίγνωση των βαθιών αδυναμιών, τα βαθιά, δυσλειτουργικά χαρακτηριστικά ολόκληρου του κοινωνικοοικονομικού συστήματος, το οποίο πρέπει να μεταμορφωθεί, αν πρόκειται να υπάρξει ένα βιώσιμο μέλλον. Επομένως, αυτό θα μπορούσε να είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι και ένα μάθημα για να το αντιμετωπίσουμε σήμερα ή να το αποφύγουμε και να εκραγεί. Αλλά να σκεφτείτε τις ρίζες του και πώς οι ρίζες αυτές θα οδηγήσουν σε περισσότερες κρίσεις, χειρότερες από αυτές».
Για την κατάσταση καραντίνας στην οποία σήμερα βρίσκονται περίπου 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι πάνω στον πλανήτη, ο Τσόμσκι επισημαίνει ότι μια μορφή κοινωνικής απομόνωσης υπήρχε εδώ και χρόνια και η οποία είναι πολύ επιζήμια.
«Βρισκόμαστε τώρα
σε μια κατάσταση πραγματικής κοινωνικής απομόνωσης. Πρέπει να το ξεπεράσουμε με
την αναδημιουργία των κοινωνικών δεσμών με οποιονδήποτε τρόπο,
ανεξάρτητα από το είδος, που μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους που έχουν
ανάγκη. Επικοινωνώντας με αυτούς, αναπτύσσοντας οργανισμούς, επεκτείνοντας την
ανάλυση, ώστε να είναι λειτουργικοί, κάνοντας σχέδια για το μέλλον, ενώνοντας
τους ανθρώπους όπως μπορεί να γίνει στην εποχή του διαδικτύου ώστε να βρουν
απαντήσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και να εργαστούν πάνω σε αυτά, τα
οποία μπορούν να γίνουν. Δεν είναι επικοινωνία πρόσωπο με πρόσωπο που για τον άνθρωπο
είναι απαραίτητη. Αλλά θα τη στερηθούμε για λίγο και είναι σε αναμονή».
Ο Νόαμ Τσόμσκι κλείνει λέγοντας: «Να βρείτε άλλους τρόπους και να συνεχίσετε και να επεκτείνετε και να εμβαθύνετε τις δραστηριότητες που πραγματοποιούνται. Μπορεί να γίνει, δεν πρόκειται να είναι εύκολο, αλλά οι άνθρωποι έχουν αντιμετωπίσει πολλά πρόβλημα».
