Γράφει ο Κώστας Βαξεβάνης
Δημοσίευση: 30.08.2020 | 17:00
Τι και πώς εξαγοράζουν οι εθνικοί ευεργέτες τύπου Ανδρέα Συγγρού και οικογένειας Λασκαρίδη
Το 2015 ο Πολ Θερού, συγγραφέας και δηµοσιογράφος, έγραψε ένα οργισµένο άρθρο στους «New York Times» για να σχολιάσει τις ανακοινώσεις διάφορων πλουσίων µε τις οποίες γνωστοποιούσαν δωρεές τους στους φτωχούς του κόσµου. Σημειώνει στο εν λόγω άρθρο του ο Θερού:
«Κάθε τόσο ακούτε γελοία πλούσιους Αμερικανούς διευθύνοντες συμβούλους να ανακοινώνουν µε υποκριτικό τόνο την πρόθεσή τους να χρησιμοποιήσουν τα εκατοντάδες εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια που έχουν συσσωρεύσει “για να απαλλάξουν τους ανθρώπους από τη φτώχεια”. Μερικές φορές αναφέρονται στους Αφρικανούς, αλλά μερικές φορές αναφέρονται και στους Αμερικανούς. Και εδώ έγκειται το παράδοξο: στις περισσότερες περιπτώσεις τα εν λόγω άτοµα έφτιαξαν την περιουσία τους εξαθλιώνοντας ολόκληρες κοινότητες των ΗΠΑ µέσω της ανάθεσης της παραγωγής τους στην Κίνα ή την Ινδία, στο Βιετνάμ ή το Μεξικό».
Ο δημοσιογράφος βρισκόταν εκείνη την περίοδο στην ιδιαίτερη πατρίδα του στον Νότο των ΗΠΑ, όπου κατέγραφε την εξαθλίωση και την ανεργία. Ολόκληρες πόλεις είχαν μετατραπεί σε νεκροταφεία από το κλείσιµο των εργοστασίων που µετακόµιζαν σε χώρες µε φτηνό εργατικό δυναµικό για να κερδίζουν περισσότερα οι ιδιοκτήτες τους. Συνεχίζοντας, λοιπόν, τόνιζε στο άρθρο του:
«Είναι προφανές ότι τα στελέχη των αμερικανικών εταιρειών θα πρέπει να επενδύσουν στον βαθύ Νότο, όπως επένδυσαν στην Κίνα. Αν αυτή η µετριοπαθής πρόταση –να κατασκευάζονται τα προϊόντα της Nike, της Apple, της Microsoft και άλλων εταιρειών στον Νότο– ακούγεται εξωφρενική, αυτό συμβαίνει γιατί οι Αμερικανοί εργαζόμενοι θα πρέπει να αμείβονται δίκαια. Ενδέχεται κάποιοι διευθύνοντες σύµβουλοι να µη γίνουν πολυεκατομμυριούχοι, αλλά ούτε θα αναγκάζονται να κάνουν φιλανθρωπίες για να απαλλάξουν τους Αµερικανούς από τη φτώχεια».
Όσα καταγράφει ο Πόλ Θερού δεν είναι παρά η ιστορία της υποκρισίας των μεγάλων δωρητών και ευεργετών. Χωρίς να αποκλείονται οι εξαιρέσεις, οι ευαίσθητοι και ευεργέτες πλούσιοι, τις περισσότερες φορές επιστρέφουν λίγα από τα κλεμμένα ή από όσα έχουν αποσπάσει µε τον «νόμιμο τρόπο» που συχνά επικαλούνται. Ο CEO της πολυεθνικής αποφασίζει να ευεργετήσει τους φτωχούς, επιστρέφοντας ενδεχομένως μερικά από όσα κέρδισε µε την παιδική εκμετάλλευση και το μεροκάματο του ενός και μόνο δολαρίου. Το µόνο θέμα είναι ποιου είδους ευεργεσία θα επιλέξει. Να σώσει τον θαλάσσιο ελέφαντα; Το αυστραλιανό κολεόπτερο; Ή τα παιδιά της Αφρικής; Μην τους πεις µόνο για δίκαιη κατανομή του εισοδήματος και πληρωμή φόρων. Η φιλανθρωπία και οι ευεργεσίες, όταν δεν είναι κόλπο φοροαπαλλαγής, συνήθως είναι τα άλλοθι όσων δημιουργούν τη δραματική πραγματικότητα για την οποία είναι έτοιμοι να δηλώσουν αυτόκλητοι σωτήρες.
Στην Ελλάδα οι δωρητές έχουν γράψει τη δική τους αμαρτωλή ιστορία από τη γέννηση του ελληνικού κράτους. Ισως το πιο αντιπροσωπευτικό παράδειγμα είναι του εθνικού ευεργέτη Ανδρέα Συγγρού, ο οποίος έχοντας προνομιακές σχέσεις µε τον σουλτάνο έγινε τοκογλύφος και στη συνέχεια τραπεζίτης. Έστησε ολόκληρη κομπίνα µε τα μεταλλεία του Λαυρίου, τα οποία αγόρασε και στη συνέχεια µε τη συνδρομή του Τύπου της εποχής (από παλιά η τέχνη) κατάφερε να διαρρεύσει ότι έχουν κοιτάσματα χρυσού. Ο κόσμος αγόρασε μετοχές της εταιρείας του, ο Συγγρός πήρε τα λεφτά και στη συνέχεια βάρεσε κανόνι. Επέστρεψε κάποια από τα κλεµµένα ως δωρεές για να αντιπαραθέτει τον τίτλο του εθνικού ευεργέτη απέναντι στη γενική πεποίθηση ότι ήταν απατεώνας. Κατάφερε μάλιστα να μείνει στην Ιστορία µε τον πρώτο τίτλο.
Εμείς δεν έχουμε στη χώρα Μπιλ Γκέιτς για να δωρίσει δισεκατομμύρια, αλλά κατά καιρούς υπόδικοι επιχειρηματίες, ή κάποιοι που φοβούνται ότι θα γίνουν, δωρίζουν περιπολικά στην αστυνομία και σκάφη στο λιμενικό για να κατασκευάσουν το προφίλ του ανθρώπου που είναι αδιανόητο να κυνηγηθεί καθότι ευεργέτης. Άλλοι µετατρέπουν τις χορηγίες τους σε γκαλά και παρουσιάσεις λαϊφστάιλ δίνοντας ποσά από την περιουσία τους τα οποία αντιστοιχούν σε φιλοδώρημα που δίνει ο κοινός πολίτης στην οικογενειακή ταβέρνα της γειτονιάς. Το ερώτημα είναι τι εξαγοράζουν µε αυτό. Την προνομιακή θέση δίπλα στον Θεό ή δίπλα στο σύστημα της εξουσίας;
Η οικογένεια Λασκαρίδη την τελευταία εβδομάδα έχει την τιμητική της. Ο ένας αδερφός χαρίζει παγούρια στους μαθητές και ο άλλος φωτογραφήθηκε να ανελκύει αρχαία µε το σκάφος του χωρίς να έχει ενημερώσει τις αρχές. Όταν μάλιστα εντοπίστηκε φαίνεται να επιστρέφει τα ευρήματα (όλα;), ενώ βγαίνει προς κάλυψή του η ίδια η υπουργός Πολιτισμού κ. Μενδώνη. Όταν οι υπηρεσίες κάνουν τη δουλειά τους ο κ. Λασκαρίδης απειλεί εγγράφως τους αρχαιολόγους ότι θα πάθουν µεγάλη ζημιά γιατί παραγνωρίζουν τον ρόλο του ως ευεργέτη.
Έχει σημασία ότι η οικογένεια Λασκαρίδη µε offshore εταιρεία της έχει χρηματοδοτήσει κρυφά την εταιρεία της πρωθυπουργικής συζύγου µε 800.000 ευρώ. Η υπόθεση αποκαλύφθηκε από το Documento και ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν απάντησε ποτέ ποιοι ήταν οι χρηµατοδότες και µε ποια ανταλλάγματα έγινε η «εξυπηρέτηση».
Η συγκεκριμένη οικογένεια μπορεί να κινείται µε τις καλύτερες προθέσεις και να μετατρέπεται σε ευεργέτη της χώρας (µε παγουρίνα ή πλοία δωρεά στο Πολεμικό Ναυτικό) από άποψη. Είναι δικαίωμά της. Δεν μπορεί όμως να χρησιμοποιεί τον τίτλο του ευεργέτη για να καλύπτει άλλες δραστηριότητες.
Η κοινή γνώμη παρακολουθεί µια διαδικασία που μοιάζει µε περιστρεφόμενη πόρτα που βγάζει στο δωμάτιο της διαπλοκής. Οι επιχειρηματίες ευεργετούν τις οικογενειακές επιχειρήσεις του πρωθυπουργού και αυτός µε τη σειρά του τους καθιστά απαραίτητους, σπουδαίους και ευεργέτες. Όταν μάλιστα βρεθούν απέναντι στον νόμο η απόδοση δικαιοσύνης πρέπει να δώσει προτεραιότητα στα εύηχα επίθετα που έχουν αποδώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η σύζυγός του στον επιχειρηματία.
Η προσφορά του ευεργέτη πρέπει να είναι άδολη και χωρίς αντίδωρα.
Σε ό,τι µε αφορά προσωπικά, προτιμώ έναν κόσμο όπου οι φιλανθρωπίες και οι ευεργεσίες δεν θα έχουν λόγο ύπαρξης γιατί οι άνθρωποι δεν θα έχουν τέτοιες ανάγκες.
Όποιος όμως θέλει να είναι ευεργέτης δεν έχει δικαίωμα να απαιτεί να δούμε τα λεφτά του αλλά όχι τον ίδιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου