Γιούρι Γκαγκάριν: Ο πρώτος άνθρωπος στο διάστημα

 

 Ο ΠΡΩΤΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ
ΣΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΕΚΕΙΝΗΣ
ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Το βράδυ της 11ης Απριλίου ο Γκαγκάριν κι ο Τιτόφ κοιμήθηκαν σε ένα σπιτάκι, όχι πολύ μακριά από το σημείο εκτόξευσης. Και στους δυο συνέδεσαν διάφορες συσκευές μέτρησης για να παρακολουθούν διαρκώς τις ζωτικές τους λειτουργίες.

Παρά την δικαιολογημένη αγωνία και οι δυο κοιμήθηκαν καλά.

Οι προετοιμασίες υπό την επίβλεψη του Σεργκέι Κορολιόφ συνεχίζονταν όλη νύχτα. Οι έλεγχοι γίνονταν ξανά και ξανά. Το Μπαϊκονούρ ζούσε πρωτόγνωρες στιγμές .

Στις 5:00 το πρωί, ώρα Μόσχας, αρχίζει ο εφοδιασμός του πυραύλου Βοστόκ-1 με καύσιμα.

Τον Γκαγκάριν και τον Τιτόφ τους ξύπνησαν στις 5:30. Μετά τη γυμναστική το πρωινό. «Διαστημικές» τροφές σε σωληνάρια. Πουρές από κρέας, μαρμελάδα από φρούτα του δάσους και καφές.

Ο Γιούρι Γκαγκάριν δεν άντεξε και αναρωτήθηκε λέγοντας: «καλά όλα αυτά τα φαγητά για τις συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, αλλά στη Γη, αν τα τρως, γρήγορα θα τα τινάξεις».

Στις 6:00 το πρωί πραγματοποιείται η συνεδρίαση της Κρατικής Επιτροπής. Το πόρισμα σύντομο και περιεκτικό: «Παρατηρήσεις δεν υπάρχουν, όλα είναι έτοιμα, ερωτήματα δεν υπάρχουν, να γίνει η εκτόξευση ». Την ίδια ώρα φτάνει στο σημείο εκκίνησης η ομάδα των γιατρών. Έρχονται και τα τρόφιμα και τοποθετούνται στο σκάφος.

Εν τω μεταξύ φορούν το σκάφανδρο πρώτα στον Γκαγκάριν και στη συνέχεια στον Τιτόφ. Τα σκάφανδρα έχουν έντονο πορτοκαλί χρώμα. Τότε βλέπουν ότι κάτι λείπει. Στα γρήγορα, με κόκκινη μπογιά, γράφουν πάνω στα κράνη CCCP (ΕΣΣΔ) για να καταλάβουν οι κάτοικοι στο σημείο προσγείωσης ότι δεν είναι ξένοι κατάσκοποι.

Μόλις ο Γκαγκάριν ετοιμάζεται οι εργαζόμενοι του ζητούν αυτόγραφο.
Ο Γκαγκάριν τα χάνει, πρώτη φορά του συμβαίνει κάτι τέτοιο να του ζητούν αυτόγραφα.
Οι κοσμοναύτες βγαίνουν από το σπιτάκι. Τους περιμένει ο Κορόλιοφ. Είναι κουρασμένος και ανήσυχος. Δεν κοιμήθηκε όλη νύχτα. Αργότερα ο Γκαγκάριν θα διηγηθεί: «Μου έδωσε κάποιες συμβουλές και οδηγίες, τις οποίες ποτέ πριν δεν είχα ακούσει και που ίσως μου χρειάζονταν κατά την πτήση. Μου φάνηκε ότι όταν μας είδε και μας μίλησε πήρε λίγο πάνω του»

Σε λίγα λεπτά το γαλάζιο λεωφορείο με τους κοσμοναύτες ξεκίνησε για το σημείο εκτόξευσης. Ξαφνικά, λίγες εκατοντάδες μέτρα πριν το τέρμα η αγωνία και το άγχος δημιουργούν προβλήματα. Το λεωφορείο σταματά. Ο Γκαγκάριν βγαίνει, ανοίγει το σκάφανδρο και «βρέχει» τον δεξί μπροστινό τροχό. Από τότε και μέχρι σήμερα, όλοι οι κοσμοναύτες, στο ίδιο ακριβώς σημείο, πριν από κάθε εκτόξευση, επαναλαμβάνουν την ίδια «διαδικασία».

Στις 6:50 το λεωφορείο φτάνει στη βάση του πυραύλου.
Ο Γκαγκάριν κι ο Τιτόφ βγαίνουν. Όλοι γύρω είναι συγκινημένοι. Όλοι θέλουν ν’ αγκαλιάσουν τον Γιούρι. Ο Νικολάγιεφ ξεχνάει ότι ο Γκαγκάριν φοράει το σκάφανδρο κι αγκαλιάζοντάς τον χτυπάει το κούτελό του στο γείσο του κράνους με αποτέλεσμα ένα τεράστιο καρούμπαλο να φυτρώσει στο μέτωπό του.

Μετά την αναφορά στον επικεφαλής της Κρατικής Επιτροπής ο Γκαγκάριν διαβάζει μια δήλωση για τον τύπο. Μπαίνει στο ασανσέρ και ανεβαίνει στην κορυφή του πυραύλου, όπου βρίσκεται το διαστημόπλοιό του «Βοστόκ-1». Σηκώνει και τα δυο του χέρια, χαιρετάει και μπαίνει στο σκάφος.

Τα διαστημόπλοια της σειράς «Βοστόκ» πριν από την 12η Απριλίου είχαν ήδη πραγματοποιήσει επτά δοκιμές, οι 2 με κούκλες στο μέγεθος του ανθρώπου. Το σκάφος ζύγιζε συνολικά 4,73 τόνους, είχε μήκος 4,4 μέτρα και μέγιστη διάμετρο 2,43 μέτρα. Στο άκρο του είχε το σφαιρικό θαλαμίσκο καθόδου βάρους 2,46 τόνων και διαμέτρου 2,3 μέτρων. Η θερμική μόνωση ζύγιζε περίπου 1,4 τόνους. Ο θαλαμίσκος καθόδου δεν διέθετε σύστημα απαλής προσγείωση και ο κοσμοναύτης έπρεπε, σε μεγάλο ύψος από την επιφάνεια του εδάφους να εκτιναχθεί και να πέσει με αλεξίπτωτο.

Την ίδια ώρα το πρακτορείο ΤΑΣΣ έχει προετοιμάσει τρεις ανακοινώσεις. Μία για την περίπτωση επιτυχούς έκβασης, μία για την περίπτωση που θα χρειαστεί πολύ χρόνος για την αναζήτηση του κοσμοναύτη και μία για την περίπτωση που τα πράγματα δεν θα πάνε καλά.

Ο Γκαγκάριν μπαίνει στο σκάφος.
Στις 7:10 αρχίζει η επικοινωνία του σκάφους με το τμήμα χειρισμών.

Μετά το κλείσιμο της πόρτας του «Βοστόκ-1» διαπιστώνεται η μη λειτουργία του αισθητήρα ερμητικότητας. Γύρω στις 8 ανοίγει ξανά η πόρτα, επισκευάζεται και κλείνει (στερεώνεται με 32 βίδες). Άλλο πρόβλημα δεν υπάρχει. Ο κωδικός του Γκαγκάριν είναι «Κέδρος ».

Όλους ανησυχεί το ερώτημα, πως θα αισθανθεί ο άνθρωπος στο διάστημα. Μήπως η έλλειψη βαρύτητας επιδράσει καταλυτικά στις ικανότητές του; Έτσι στο «Βοστόκ» έχει προβλεφθεί η αυτόματη λειτουργία, από τη εκτόξευση μέχρι την προσεδάφιση. Μόνο σε έκτακτη περίπτωση μπορούσε να επέμβει ο άνθρωπος. Για να γίνει αυτό έπρεπε να χρησιμοποιηθεί ένας τριψήφιος κωδικός. Φοβούμενοι απρόβλεπτες ενέργειες του κοσμοναύτη δεν του έδωσαν τον κωδικό από πριν, αλλά τον έκλεισαν σε σφραγισμένο φάκελο που κόλλησαν στο τοίχωμα της καμπίνας.

Η ώρα περνάει.
Στις 9:06 π.μ. ο Καραλιόφ δίνει το σήμα: «Ένα λεπτό ακόμη».

Στις 9:07 αντηχεί η γεμάτη συγκίνηση φωνή του Κορολιόφ: «Αρχίζει η ανάφλεξη. Ενδιάμεση… κύρια… άνοδος!». Στα ακουστικά ηχεί η κραυγή του Γκαγκάριν: «Φύγαμε!..»

Στις 9:09 αποσπάται το πρώτο τμήμα του πυραύλου. Ο Γκαγκάριν πρέπει να το νιώσει και να αναφέρει. Όλοι περιμένουν… «Κέδρε, πως είσαι;...». Σιωπή. «Κέδρε, απάντησε!». Σιγή. Η ανησυχία κορυφώνεται…. Και ξαφνικά ακούγεται η φωνή του Γκαγκάριν: «Έπεσε το σκέπασμα της κεφαλής… Βλέπω τη Γη…. Πα-νέ-μορ-φη!».

Εκείνη τη στιγμή πολλοί από τους παριστάμενους συνειδητοποιούν ότι ο άνθρωπος είναι πλέον στο διάστημα. Όλοι χαίρονται, γελούν, χειροκροτούν… Η αγωνία υποχωρεί. Όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων είχε τεθεί εκτός λειτουργίας για λίγο το σύστημα επικοινωνίας.

Στις 9:22 οι Αμερικανοί ανιχνεύουν τα σήματα. Στην Ουάσιγκτον είναι 1:22 μετά τα μεσάνυχτα. Το Πεντάγωνο ενημερώνεται αμέσως. Η είδηση φτάνει στον Jerome Weisner, τον επιστημονικό σύμβουλο του προέδρου Κένεντι. Έχουν περάσει 23 λεπτά από την εκτόξευση του «Βοστόκ». Άλλη μια ήττα για τις ΗΠΑ

Στις 9:57 ο Γκαγκάρι αναφέρει ότι περνάει πάνω από την Αμερική. Εκείνη τη στιγμή αρχίζει η ανακοίνωση του ΤΑΣΣ, που, ταυτόχρονα, ενημερώνει, ότι στον λοχαγό Γκαγκάριν απονέμεται ο βαθμός του ταγματάρχη.

Στις 10:25 αρχίζει η λειτουργία του κινητήρα καθόδου.
Σιγά σιγά το σκάφος εισέρχεται στην ατμόσφαιρα.
Η κάθοδος ακολουθεί βαλλιστική τροχιά.
Στο εσωτερικό του η επιτάχυνση φτάνει τα 10g, αλλά ο Γκαγκάριν είναι έτοιμος.
Στην εξωτερική επιφάνεια αναπτύσσεται θερμοκρασία 3-5 χιλιάδων βαθμών Κελσίου.
Ο θαλαμίσκος εξωτερικά φλέγεται και στο εσωτερικό ακούγονται τριγμοί. Πρωτόγνωρο το φαινόμενο.
Ο Γκαγκάριν φωνάζει: «Καίγομαι. Σας αποχαιρετώ σύντροφοι!». Σύντομα όμως η ηρεμία αποκαθίσταται.

Σε ύψος 7 χιλιομέτρων ο Γκαγκάριν εκτινάσσεται.
Στις 10:55 ο καμένος εξωτερικά θαλαμίσκος χτυπάει στο έδαφος. Κοντά του προσγειώνεται και ο Γκαγκάριν.

Λόγω μιας μικρής βλάβης στο σύστημα πέδησης ο Γκαγκάριν δεν προσεδαφίστηκε στην περιοχή του Μπαϊκονούρ, αλλά 280 χιλιόμετρα δυτικά, στην περιοχή του Σαράτοβο, βορειοδυτικά του χωριού Σμελόφκα.

Η πρώτη που είδε τον Γκαγκάριν ήταν η αγρότισσα Άννα Τεχτάροβα. Να τι αφηγείται η ίδια: «Σήκωσα το κεφάλι μου και βλέπω έναν άνθρωπο να 'ρχεται προς το μέρος μου. Τρόμαξα, πολύ παράξενα ήταν ντυμένος, όχι σαν εμάς. Κι εμφανίστηκε απρόσμενα, από τον ουρανό, σαν το χιόνι που πέφτει. Τότε βλέπω ότι χαμογελάει. Κι ήταν τόσο γλυκό το χαμόγελό του, που ηρέμησα».

Σε λίγη ώρα κατέφθασαν οι μονάδες αναζήτησης.
Η πρώτη ιστορική πτήση του ανθρώπου στο διάστημα είχε ολοκληρωθεί με επιτυχία.